Met samengeknepen billen probeer ik op te letten in de klas. Vandaag staat de bus van de schooltandartsen op het plein. Zo meteen ben ik aan de beurt. De meester doet vandaag extra zijn best om leuk te zijn. Alle ogen schieten naar de deur als Robert huilend binnenkomt: “Mijn kies vloog helemaal tegen het plafond!”. Mijn maag draait een rondje.
Initiatiefnemers kunnen ook flink zenuwachtig zijn, als ze bij jou komen voor een bestemmingsplanwijziging.
Waarom zijn mensen net zo bang voor de gemeente als voor de tandarts?
De initiatiefnemer heeft toestemming nodig om zijn plan te kunnen uitvoeren. Een NEE kan hard aankomen. Niemand is graag afhankelijk van iemand anders. En wie kent niet de verhalen zoals dat van Jacques. Hij heeft ondanks 12 jaar overleg met de gemeente en 2 ton plankosten nog geen boom geplant voor de herbestemming van het familielandgoed.
Waarom is vertrouwen zo belangrijk?
Om iemand goed te kunnen helpen als gemeente ambtenaar heb je goede informatie nodig. Mensen in onzekerheid zijn geneigd hun verhaal zo gunstig mogelijk voor te doen. Bluffen, informatie verdraaien of weg laten, gebeurd vaak onbewust. Zelf zijn ze ook minder ontvankelijk voor jouw informatie.
Het ergste is als initiatiefnemers bij voorbaat geen contact zoeken. Zo wist Marco echt niet wat hij moest zeggen tegen de gemeente ambtenaar. Zijn plan voor generatie wonen op zijn boerenerf past in de visie van zijn gemeente. In het dagelijks leven is hij een voortreffelijk projectleider.
Wat is mijn nieuwe rol als gemeente ambtenaar?
Bij een waardevol initiatief ga je naast de initiatiefnemer staan. Je fungeert als gids in het woud van regels en als ambassadeur binnen je gemeentehuis. Zo help je de initiatiefnemer om de procedure zo effectief mogelijk te doorlopen.
Je moet je rol duidelijk vertellen en dat vaak herhalen, omdat initiatiefnemers vaak onbewust (nog) reageren op je oude rol van ‘politieagent’. Dat gebeurde Francien, een succesvol zakenvrouw. Zij stond al klaar in de vechtstand om toestemming af te dwingen voor de aanleg van nieuwe natuur met een rolstoelroute.
Maar ik kan toch geen wetten veranderen?
Nee, dat klopt. Wel kun je je de vraag aan passen die je stelt aan je collega’s gemeente ambtenaar. Verander eens: “Mag dit?” in: “Hoe kunnen we dit mogelijk maken binnen de regels? “
En ik moet toch objectief blijven?
Dat is een misvatting. Als gemeente bepaal je zelf welke initiatieven je zo waardevol vindt voor de samenleving, dat je ze (extra) gaat helpen. Misschien worden jullie zelfs wel partners. Als ambtenaar kun je daar veel meer in sturen dan je denkt. Als jij echt wilt helpen en je uitspreekt, zul je anderen inspireren om ook mee te werken.
Kortom
- Realiseer je de onzekerheid van je initiatiefnemende gesprekspartner
- Maak persoonlijk contact
- Communiceer nadrukkelijk je rol als gids in de procedure
En nu?
Zet dit onderwerp op de agenda van je volgende intervisie met je collega’s.
Deze blog schreef ik bij mijn presentatie voor de VNG ambtelijke topconferentie op 22 maart jl. Presentaties/Persoonlijk verhaal: Maatschappelijke initiatieven in het buitengebied.
Meer lezen over goede praktijkvoorbeelden van innovatieve gemeenten?
Lees hoofdstuk 5 van mijn gratis E-book: Ondernemend Buitenleven.